تهران چقدر سریعتر از میانگین جهانی گرمتر میشود؟
بررسیهای مرکز دادههای باز ایران نشان میدهد میانگین دمای هوای تهران طی ۷۵ سال گذشته بیش از سه درجه سانتیگراد افزایش یافته است. دادههای سایت «Weather and Climate» نشان میدهد میانگین دمای هوای پایتخت از حدود ۱۶ درجه در دهه ۱۹۵۰ به بیش از ۱۹ درجه افزایش یافته است.
متوسط افزایش دمای جهانی در همین مدت کمی بیش از ۲ درجه بوده است.
دادههای این گزارش تا ۲۸ اوت ۲۰۲۴ (۷ شهریور ۱۴۰۳) به روز شدهاند. اگر فرض کنیم الگوی تغییرات دمای هوا در ماههای باقیمانده سال مانند پنج سال گذشته باشد، انتظار میرود که میانگین دمای هوای تهران در سال ۲۰۲۴ بالای ۱۹ درجه باشد. در این صورت سال جاری هفتمین سال گرم ۷۵ سال گذشته خواهد بود، اما این احتمال وجود دارد با تداوم گرما در ماههای پیش رو رکورد گرمترین سال تاریخ هواشناسی تهران امسال شکسته شود. تا اینجای کار گرمترین سالهای ثبت شده در ۷۵ سال گذشته تهران به ترتیب سالهای ۲۰۲۱، ۲۰۱۰، ۲۰۲۳، ۲۰۲۲، ۲۰۰۱ و ۲۰۱۸ هستند.
بر اساس دادههای هواشناسی، گرمترین سالهای ثبتشده در ۷۵ سال گذشته تهران بهترتیب سالهای ۲۰۲۱، ۲۰۱۰، ۲۰۲۳، ۲۰۲۲، ۲۰۰۱ و ۲۰۱۸ هستند.
بررسی دادههای ماهانه نیز نشان میدهد که روند گرما بهخصوص در ماههای بهار و تابستان بیشتر از باقی ایام سال است. در نمودار دادههای ماهانه، میانگین دمای هوا در ۱۲ بخش متفاوت برای هر ماه به تصویر کشیده شده است. بر اساس اطلاعات این نمودار، گرمترین ماه ثبتشده ۷۵ سال اخیر تهران مربوط به ژوئیه ۲۰۱۸ (تیر و مرداد ۱۳۹۷) است که میانگین دمای هوا به رقم ۳۳/۹ درجه سانتیگراد رسید. ماه ژوئیه (تیر و مرداد ۱۴۰۳) امسال هم از نظر میانگین دما در طول ماه، پنجمین ماه گرم تهران در ۷۵ سال اخیر بوده است.
دادههای دو نمودار بالا بر اساس میانگین دمای هوا در طول سال و ماه هستند. اگر معیار، بیشترین درجه ثبتشده در هر روز باشد، میتوان نتیجه گرفت یکی از بالاترین رکوردهای دمای هوای تهران در تابستان سال جاری، روزهای ۱۷ و ۱۸ مرداد بوده است. حداکثر دمای هوای تهران در این دو روز به بالای ۴۲ درجه سانتیگراد رسید.