چرخش تجاری ایران؛ چین در اوج، اروپا و ژاپن در حاشیه
سیر تحولات تجارت خارجی ایران در ۲۵ سال گذشته نشان میدهد چین با کنار زدن کشورهای اروپایی و ژاپن، به بزرگترین شریک تجاری جمهوری اسلامی تبدیل شده است.
بر اساس دادههای بانک اطلاعات تجاری سازمان ملل متحد (UN Comtrade Database)، از سال ۲۰۲۲، حدود یکسوم تجارت خارجی ایران با چین انجام میشود؛ در حالی که این سهم پیش از سال ۲۰۰۰ میلادی کمتر از ۲ درصد بود.
در همین حال، کشورهای اروپایی نظیر آلمان، فرانسه و ایتالیا که در سال ۱۹۹۷ حدود ۲۰ درصد تجارت خارجی ایران را به خود اختصاص میدادند، اکنون سهمی کمتر از ۳ درصد دارند.
این تحولات، نقشه تجاری ایران را بازتعریف کرده و از تأثیر مناقشه هستهای، تحریمهای دهه ۲۰۱۰، انزوای فزاینده جمهوری اسلامی در غرب و تغییر اولویتهای سیاست خارجی ایران حکایت دارد.
در این میان، امارات متحده عربی نیز سهم خود را از ۲ درصد به ۱۷ درصد افزایش داده است؛ در حالی که ژاپن، روزگاری بزرگترین شریک تجاری ایران بود، اکنون سهمی کمتر از یک درصد دارد.