تحلیل داده‌محور: حمله اسرائیل چگونه ادبیات خامنه‌ای را دگرگون کرد؟
بررسی سخنرانی‌های علی خامنه‌ای نشان می‌دهد که حمله غافلگیرکننده اسرائیل در ۲۳ خرداد، تغییر چشمگیری در ادبیات رهبر جمهوری اسلامی ایجاد کرده است.
در سال ۱۴۰۴، واژگان پرتکراری که خامنه‌ای در سخنرانی‌هایش به کار می‌برد شامل «کار»، «خداوند»، «دولت»، «خود»، «باید»، «من»، «نظام» و «جمهوری اسلامی» بود؛ کلماتی که بازتاب‌دهنده‌ی نگاه ایدئولوژیک، تکلیف‌محور و تأکید بر نقش شخص وی در ساختار قدرت بودند.
اما پس از حمله اسرائیل — که گزارش‌ها از پنهان‌شدن رهبر ۸۶ ساله جمهوری اسلامی در پناهگاهی سری حکایت داشت — واژگان خامنه‌ای به‌طرز محسوسی تغییر کرد. دو پیام تصویری از او پیش از آتش‌بس دگرگونی عمیق در ساختار زبانی او را نشان دادند.
در آن دو سخنرانی کوتاه، واژگان «ملت» و «ایران» با اختلافی محسوس جایگزین تکرار واژه‌هایی چون «نظام» و «جمهوری اسلامی» شدند؛ همچنین پیش از جنگ، «ملت» و «ایران» به ترتیب در رتبه‌های نهم و پانزدهم پرکاربردترین کلمات در سخنان او قرار داشتند. اما در پیام‌های اخیر، به دو واژه‌ی محوری تبدیل شدند.
همچنین، خامنه‌ای که پیش از جنگ به‌دفعات از واژه‌هایی مانند «باید» و ارجاع مستقیم به خود با عبارت‌هایی نظیر «من» استفاده می‌کرد — نشان از تأکید بر رهبری شخصی و جایگاه فردی در فرآیند تصمیم‌سازی — اما در پیام‌های اخیر این زبان فردمحور را کنار گذاشت و ارجاع بیشتری به «مردم ایران» داد.
لازم به ذکر است که سخنرانی تصویری پنجشنبه ۵ تیر در این تحلیل گنجانده نشده است.
اکنون پرسش اصلی این است: آیا این تغییر در زبان خامنه‌ای موقتی است، یا نشانه‌ای از تعدیل گفتمانی در بالاترین سطح قدرت جمهوری اسلامی؟ پاسخ این پرسش را شاید در سخنرانی‌های بعدی او بتوان یافت.
