فرش ایران؛ از اوج صادرات جهانی تا سقوط به قعر جدول

صادرات فرش ایران به پایین‌ترین حد در سه دهه گذشته رسیده است، به‌طوری که ایران، پس از چند دهه، جایگاه خود را به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده فرش جهان به رقبایی مانند هند، نپال، چین، پاکستان، ترکیه و مصر واگذار کرده است.

تحقیقات مرکز داده‌های باز ایران نشان می‌دهد که صادرات فرش ایران، با ارزش بیش از ۶۰۰ میلیون دلار در سال ۱۹۹۷ میلادی، به کمتر از ۵۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۳ سقوط کرده است.

نمودار زیر، با استناد به داده‌های مرکز تجارت جهانی (ITC)، نشان می‌دهد صادرات فرش ایران (بر اساس کد تعرفه بین‌المللی ۵۷۰۱) از دهه ۹۰ و پس از شروع تحریم‌ها روند نزولی داشته است. اگرچه با تصویب برجام در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به طور مقطعی صادرات بهبود نسبی پیدا کرد،‌ اما با خروج آمریکا از برجام این آمار بار دیگر به شدت کاهش یافت.

این نمودار همچنین نشان می‌دهد که آمار صادرات گلیم و جاجیم (بر اساس کد تعرفه بین‌المللی ۵۷۰۲) نیز، پس از افزایش نسبی در دهه‌های ۷۰ و ۸۰، از ابتدای دهه ۱۳۹۰ با شتاب کمتری روند نزولی پیدا کرده است.