موسسه ملی شفافیت، دسترسی به اطلاعات و محافظت از اطلاعات شخصی در مکزیک (INAI)، نرم‌افزار متن باز جدیدی را برای بارگذاری و مصورسازی داده قرارداد باز، راه اندازی می‌کند
نوشته‌ای از آنتونیو هررا و الیو وازکز / منبع / منتشر شده در تاریخ ۱۲ ژوئن ۲۰۲۰
نرم‌افزار قرارداد باز جدیدی که توسط موسسه مکزیکی INAI، ناظر بر شفافیت و محافظت از داده، به راه افتاده است، این امکان را فراهم می‌کند که داده قرارداد باز مربوط به تمام چرخه تدارکات دولتی، بارگذاری و مصورسازی گردد.
این ابزار که Contrataciones Abiertas نامیده می‌شود، دارای دو بخش اصلی است: یک، سیستم ضبط (capture system) که به ناشران داده این امکان را می‌دهد تا با استفاده از فرم‌های ساده‌ای، داده‌ها و اسناد را در تمام مراحل روند قرارداد ثبت کنند. بخش دیگر، نمایش عمومی یا صفحه فرمان (public view یا dashboard) است که داده‌ها را بوسیله طراحی گرافیک تعاملی، مصورسازی می‌کند. این ابزار همچنین، به همه افراد اجازه می‌دهد که تمام داده‌ها را با فرمت JSON دانلود کنند، و منطبق با ورژن ۱.۱ استاندارد داده باز قراردادها (OCDS) است.
سیستم ضبط این نرم‌افزار دارای پنج فرم اصلی است که هر کدام به مراحل مختلف در روند قرارداد یعنی برنامه‌ریزی، مناقصه، واگذاری، قرارداد و اجرا، مرتبط می‌باشند و هر یک از شاخص‌های پیش‌بینی شده در استاندارد OCDS را ضبط می‌کنند. کاربران هم می‌توانند از فرم‌های ثانویه استفاده کنند تا داده‌های تفکیک‌شده در زمینه‌های مختلف مانند بودجه، اسناد، اقلام (از جمله نقشه‌ای برای انتخاب محل‌هایی که کالا و خدمات تحویل داده شده و یا کارها اجرا می‌شوند)، اصلاحیه قراردادها، رویدادگاه‌ها و تراکنش‌ها را در نرم‌افزار وارد کنند.
در بخش دیگر، به ضبط اطلاعات مربوط به شرکت‌کنندگان در فرآیند تدارکات می‌پردازد، اطلاعاتی مانند شناسه‌های منحصر به فرد، اقامت مالیاتی و جزئیات قراردادی. این نرم‌افزار همچنین تاریخچه‌ای از اصلاحیات و همینطور پانل اعتبارسنجی ارائه می‌کند که داده‌هایی که در صف انتظار برای ثبت شدن هستند و همینطور داده‌هایی که ساختار از پیش تعریف شده‌ای ندارند و یا منسجم نیستند را در یک فهرست قرار می‌دهد. در این پانل، می‌توان خلاصه‌ای از اطلاعات ضبط شده و اسنادی که می‌بایست بر حسب نوع روش، بارگذاری شوند را مشاهده نمود.
در بخش مدیریت سیستم این نرم‌افزار، شما می‌توانید عملکرد فراداده‌ها یا متادیتاهای مختلفی که مورد لزوم استاندارد OCDS هستند و همینطور اطلاعات مربوط به کاربران این سیستم را تنظیم کنید. این بخش مدیریتی، همچنین می‌تواند حجم عظیمی از داده را به برخی از فهرست‌های کدها که در فرم‌های مخصوص ضبط مورد استفاده قرار می‌گیرند، وارد کند، برای مثال، اقلام مختلفی که طبق یک طبقه‌بندی مناسب، قابلیت قرارداد بستن را دارند.
آخرین بخش در سیستم ضبط این نرم‌افزار، یک کنترل پنل برای انتشار داده‌ها است که به مدیران سیستم یا همان ادمین‌ها اجازه می‌دهد تا اعتبار هر روند قراردادی‌ای را پیش از انتشار در بخش dashboard تایید کنند. به این شکل، روندها فقط در صورتی که معتبر باشند، منتشر می‌شوند. بخش dashboard همچنین نسخه‌هایی از داده‌های منتشر شده، نام ناشر و همینطور تاریخ آخرین اصلاحیه را نیز نمایش می‌دهد.
ماژول تایید اعتبار روندها
صفحه فرمان یا dashboard همزمان داده‌هایی همچون میزان کل قراردادها و یا روندهای منتشر شده را نمایش می‌دهد. در زیر می‌توانید نمونه‌ای از این نوع مصورسازی را ببینید که توزیع مبالغ با توجه به مقصد و نوع روش قرارداد مورد استفاده را نشان می‌دهد.
صفحه فرمان: مبالغ و نوع روش قرارداد
صفحه فرمان همچنین شامل نموداری است که نشان می‌دهد این روند در چه مرحله‌ای از چرخه قرارداد است، و یک نمودار دیگر که تعداد روندهای قراردادهای دولتی را در طول زمان نشان می‌دهد. این صفحه فرمان دارای یک گرافیک تعاملی حباب‌مانند است (bubble treemap) که به کاربران اجازه می‌دهد تا پروسه‌ها را با توجه به فیلترهای انتخاب شده در دسته‌بندی‌ها و رنگ‌های مختلف، مورد بررسی قرار دهند. و در آخر نیز، این بخش دارای فهرستی از تمام رویه‌ها است که به کاربر اجازه می‌دهد تا به جزئیات هر کدام دسترسی داشته و اطلاعات مربوط به آنها را با فرمت JSON یا PDF دانلود کنند.
مصور سازی قراردادها در طول زمان
این ابزار از نرم‌افزار رایگان و متن بازی استفاده می‌کند که بر روی Github در دسترس هر سازمانی که بخواهد آن را همانندسازی کند، وجود دارد. این نرم‌افزار همچنین این قابلیت را دارد که به افزونه‌های مختلفی که بر اساس ساختار OCDS تهیه شده باشند، تطبیق داده شود. هر چند که این ابزار در حال حاضر هم کاملا کاربردی به حساب می‌آید، اما از آنجایی که طراحی توسعه آن به صورت تکرار شونده (iterative) است، هرگونه پیشنهادی برای بهبود سازی آن می‌تواند در بروزرسانی‌های آتی، گنجانده شود.