چرا ایران برخلاف یونان گزینه جدی «جزیره فروشی» برای نجات از ورشکستگی ندارد؟
سجاد پادام، مدیرکل بیمههای اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران، چندی پیش در سخنانی جنجالی - که به برکناری اش منجر شد - گفت که جمهوری اسلامی برای پرداخت حقوق بازنشستگان شاید ناچار شود که مانند یونان به فروش جزیرههای خود به ویژه کیش و قشم روی بیاورد.
هرچند کشورهایی مانند یونان در دهههای گذشته برای پرداخت بدهیهای خود این گزینه را بررسی یا اجرا کردهاند، گزینه جزیره فروختن در ایران چندان عملی به نظر نمیرسد، به خصوص که تعداد نسبی جزایر ایران کم است.
آقای پادام وضعیت ایران را با یونان ده سال پیش مقایسه کردند، زمانی که دولت یونان عملا ورشکسته بود و مجبور شد تا برخی جزایر خود را به بخش خصوصی بفروشد تا بتواند مستمری بازنشستگان خود را پرداخت کند. اما وضعیت دو کشور به طور قابل توجهی متفاوت است.
یونان نزدیک به ۶,۰۰۰ جزیره دارد، در حالی که ایران تنها حدود ۳۰ جزیره در خلیج فارس دارد. بیشتر جزایر یونانی که فروخته شدند، غیر مسکونی، کوچک و منزوی بودند، در حالی که قشم بزرگترین جزیره در خلیج فارس است و تقریبا دو برابر کشور بحرین است. قشم و کیش هر سال میلیونها گردشگر جذب میکنند.
همچنین جزایر ایران ارزش استراتژیک دارند. به طور نمونه، کیش و قشم منابع و تولیدات قابل توجهی نفت و گاز دارند. مثلا یک مخزن گاز بزرگ در سواحل جزیره کیش در سال ۲۰۰۶ کشف شده است. نمودار زیر نشان میدهد که جزیره کیش محل کشف بزرگترین مخزن گاز ایران در ۲۰ سال گذشته بوده است.
لینک نمودار
با داشتن نزدیک به ۲ میلیون میلیارد متر مکعب گاز، مخزن گاز کیش جزو بزرگترین مخازن گازی جهان است. علاوه بر این، مخزن گاز کیش حدود ۱ میلیارد بشکه نفت دارد که میتوان آن را همراه با تولید گاز استخراج کرده و به صورت مایع به فروش رساند. گزارشها حاکی است که میدان گازی جزیره کیش در حال آماده شدن برای بهرهبرداری و تولید گاز در سال جاری است.
قشم دو منبع بزرگ گاز دارد:
۱. منبع گرزین بیش از ۴۰ سال است گاز غنی مایع تولید میکند که میتوان از آن گاز مایع نفتی (LPG) و مایعات گاز طبیعی (NGL) گرفت.
۲. میدان گازی سرخون بیش از ۳۰ سال است که حجم بالایی از مایعات گاز طبیعی (NGL) را تولید میکند که میتوان آن را در پالایشگاه نفت برای تولید بنزین یا به عنوان مواد اولیه پتروشیمی مورد استفاده قرار داد.