رتبه ایران در بین بزرگترین آلوده‌کنندگان در جهان
رتبه‌بندی اخیر ایران توسط سازمان‌های بین‌المللی به‌عنوان ششمین کشور بزرگ تولید کننده کربن در جهان، به دلیل وسعت نسبتا کوچک آن در مقایسه با کشورهای صنعتی و پر جمعیتی که در زمره ۱۰ آلوده‌کننده بزرگ جهان قرار دارند، قابل توجه است. اگر بخواهیم شدت انتشار کربن، که نسبت تولید کربن به تولید ناخالص داخلی است، را معیار قرار دهیم، ایران در راس جدول آلوده‌کننده‌ترین کشورهای جهان قرار می‌گیرد.
هر ساله، سازمان‌های بین‌المللی مختلف، مانند سازمان ملل متحد و بانک جهانی، تولید کربن کشورها را به عنوان بخشی از کمپین جهانی مبارزه با تغییرات اقلیمی، بررسی می‌کنند. آلودگی هوا فقط یک آمار جهانی نیست، بلکه یک موضوع محلی نیز به حساب می‌آید. آلودگی محیط زیست، میلیون‌ها شهرنشین ایرانی را که از اثرات نامطلوب سلامتی ناشی از کیفیت پایین هوا رنج می‌برند، تحت تأثیر قرار می‌دهد. فهرست‌های اخیر ده کشور آلاینده جهان نشان می‌دهد که ایران ششمین آلاینده بزرگ جهان است (نمودار ۱ را ببینید).
ایران در کنار کشورهای صنعتی بزرگ جهان مانند ایالات متحده آمریکا، ژاپن و آلمان و در بین پرجمعیت‌ترین کشورها مانند چین و هند و همچنین در کنار وسیع ترین کشور، روسیه قرار دارد. ایران از نظر تولید ناخالص داخلی نیز در بین این ده کشور کوچکترین اقتصاد را داراست.
نمودار ۳ شاخص «شدت انتشار کربن» را نشان می‌دهد که کربن تولید شده برای ۱ میلیارد دلار تولید ناخالص ملی است. بر اساس این شاخص، تولید کربن ایران، بسیار بالاتر از ده کشور اول است. در سطح جهانی، شدت انتشار کربن ونزوئلا و عمان از ایران بیشتر است.
اقتصاد ایران از نظر تولید ناخالص داخلی، ۵۰ برابر کوچک‌تر از چین است، اما «شدت انتشار کربن» آن سه برابر بیشتر است. فن‌آوری‌های صنعتی قدیمی، موتورهای بی‌کیفیت خودرو، سوزاندن گاز و فقدان استانداردهای حفاظت از محیط‌زیست، بعضی از دلایل عملکرد ضعیف ایران در این زمینه است.
بدنامی ایران به عنوان یکی از بزرگترین آلاینده‌های جهان به دلایل فقدان مهارت‌های مدیریتی، نبود کمک‌های مالی و بی تمایلی آشکار دولت برای اجرای اصلاحات زیست محیطی است. ایران در سال ۲۰۱۶، توافقنامه پاریس را امضا کرد. بر اساس این معاهده در چارچوب کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد تغییرات اقلیمی (UNFCCC) که هدف آن کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و مقابله با تغییرات اقلیمی است، دولت ایران در تصویب آن شکست خورده است. گلوبال اکشن تراکر (Climate Action Tracker)، که یک موسسه غیرانتفاعی علمی و سیاست‌گذاری و زیست‌محیطی در آلمان است، «سیاست‌ها و اقدامات» رسمی ایران برای مقابله با تغییرات اقلیمی و همچنین اهداف کنترل تغییرات آب و هوا را «بسیار ناکافی» ارزیابی می‌کند.
رویکرد بی‌اشتیاق و عملکرد ضعیف زیست‌محیطی دولت ایران ممکن است عواقب اقتصادی نیز داشته باشد. از میان ده کشوری که بیشترین میزان انتشار کربن در جهان را دارند، ایران تنها کشوری است که فاقد یک برنامه خاص برای به صفر رساندن تولید گازهای گلخانه‌ای است؛ این برنامه یکی شاخص‌هایی است که سرمایه‌گذاران و موسسات مالی جهانی برای ارزیابی سرمایه‌گذاری خود در نظر می‌گیرند.