فحش و ناسزاگویی در ایران
در فراخوان دادههای باز ایران در مورد فحش ۶۳ درصد پاسخگویان می‌گویند روزانه در حد زیاد فحش می‌شنوند. در مقابل حدود ۴۳ درصد می‌گویند روزانه در حد زیاد فحش می‌دهند. در برابر ۷۷ درصد از پاسخگویانی که روزانه فحش‌های ناموسی/جنسی می‌شنوند، ۵۹ درصد نیز گفته‌اند که روزانه از همین قبیل فحش‌ها استفاده می‌کنند.
جنسیت و سن، دو عامل مهم در تفاوت میزان فحش دادن و شنیدن، مکان و نوع فحاشی بوده است.
فحش و ناسزا، گونه‌ای از کاربرد زبان در زندگی روزمره است که در اغلب جوامع از نظر اخلاقی، کم یا بیش، ناپسند قلمداد می‌شود. صرف نظر از جنبه غیراخلاقی فحش و ناسزا، اندازه و شیوه کاربرد فحش در جوامع مختلف هم بستگی به ویژگی‌های فردی، چون سن، جنسیت، تحصیلات، شغل و مانند آن‌ها دارد، هم به نوع هنجارهای حاکم بر هر جامعه.
میزان دادههای معتبر در مورد در مورد مقدار فحاشی در جوامع مختلف اندک است. در نتیجه، مقایسه جوامع از این بابت آسان نیست. اطلاعات جسته و گریخته در این مورد نشان می‌دهد حدود ۷ درصد از واژه‌هایی که در روز به کار می‌بریم، از فحش و ناسزا تشکیل شده است. برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها روزانه ۸۰ تا ۹۰ بار در گفتارهایشان از فحش و ناسزا استفاده می‌کنند. پیمایشی در میان بریتانیایی‌ها نشان داده است که ۶۰ درصد آنان روزانه از کلماتی شامل فحش و ناسزا استفاده می‌کنند. همین پیمایش نشان می‌دهد که ۳۰ درصد از مردم بریتانیا گفته‌اند نسبت به پنج سال پیش بیشتر فحش می‌دهند.
پیداست که میزان کاربرد این واژه‌ها در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف تفاوت دارد. همچنین، افزایش و کاهش میزان استفاده از فحش نیز از زمان تا زمانی دیگر فرق می‌کند. فقدان اطلاعات جهانی در این زمینه مقایسه جامعه‌ها و زمان‌ها را دشوار کرده است.
در مورد ایران که تولید و انتشار دادههای دقیق و مرتب چندان رونقی ندارد، این دشواری به مراتب تشدید می‌شود.
در نبود چنین اطلاعاتی، پایگاه دادههای باز ایران طی فراخوانی از کاربران فضای مجازی خواسته تا تجربه خود را در زمینه فحش دادن و فحش شنیدن با ما در میان بگذارند. شرکت در این پیمایش آنلاین از ۱۹ آذر تا ۱۱ دی ماه ۱۴۰۱ در دسترس کاربران بوده است. در این مدت، ۱,۴۲۷ نفر از کاربران فضای مجازی در این فراخوان مشارکت کرده‌اند و به پرسش‌های این فراخوان پاسخ داده‌اند. ۶۴ درصد از پاسخگویان مرد و ۳۴ درصد زن بوده‌اند. ۲ درصد از پاسخگویان جنسیتی دیگر را برای خود برگزیده‌اند. ۹۷ درصد از پاسخ‌دهندگان به این فراخوان در مناطق شهری و ۳ درصد باقی در مناطق روستایی ساکن بوده‌اند. پاسخگویان در ۳۱ استان کشور پراکنده بوده‌اند. چنان که انتظار می‌رود، بیشترین پاسخ‌دهندگان می‌گویند ساکن تهران هستند. کمترین میزان پاسخگویان ساکن استان‌‌های خراسان شمالی، خراسان جنوبی و کهکیلویه و بویر احمد بوده‌اند. میانگین سنی پاسخگویان ۳۴ سال بوده است. ۴۴ درصد از پاسخگویان تحصیلاتی کمتر از کارشناسی داشته‌اند و ۵۶ درصد بیش از کارشناسی. همچنین، ۴۰ درصد از پاسخگویان مجرد بوده و دیگران یا در حال حاضر دارای همسر هستند و یا قبلا دارای همسر بوده‌اند.
برای اطلاع از نتایج کلی این پاسخ‌ها کافی است گزارش کوتاه زیر را بخوانید و یا نمودارها را ببینید:
شنیدن فحش
- ۶۳ درصد پاسخگویان می‌گویند هر روز، چه در خانه چه بیرون از خانه، زیاد و خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌شنوند.
- ۴ درصد از پاسخگویان می‌گویند چه در خانه چه بیرون از خانه، اصلاً فحش و ناسزا نمی‌شنوند.
- مردان بیش از زنان می‌گویند چه در خانه چه بیرون از خانه، خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌شنوند.
- افراد میانسال بین ۲۰ تا ۴۰ سال، بیش از افراد بالاتر از ۴۰ سال می‌گویند چه در خانه چه بیرون از خانه، زیاد و خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌شنوند.
- افراد بدون تحصیلات دانشگاهی بیشتر از افراد دارای تحصیلات دانشگاهی می‌گویند چه در خانه چه بیرون از خانه، زیاد و خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌شنوند.
- افراد مجرد بیشتر از افراد متاهل و یا قبلاً متاهل (طلاق گرفته، جدا شده، همسر از دست داده) می‌گویند چه در خانه چه بیرون از خانه، زیاد و خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌شنوند.
مکان‌های شنیدن فحش
- از هر ۱۰ نفر از پاسخگویان، نزدیک به ۹ نفرشان می‌گویند بیشتر بیرون خانه فحش می‌شنوند. به عبارت دیگر فقط ۱۰ درصد از پاسخگویان گفته‌اند بیشتر در داخل خانه فحش می‌شنوند تا بیرون از خانه.
- مردان بیشتر از زنان می‌گویند که بیرون از خانه فحش و ناسزا می‌شنوند.
نوع فحش‌های شنیده شده
- ۷۷ درصد از پاسخگویان می‌گویند که بیشتر فحش‌های ناموسی/جنسی می‌شنوند تا فحش‌های غیر ناموسی/غیر جنسی.
- مردان بیشتر از زنان فحش‌های ناموسی/جنسی می‌شنوند.
- افراد میانسال بین ۲۰ تا ۴۰ سال بیش از گروه‌های سنی دیگر می‌گویند که فحش‌های ناموسی/جنسی می‌شوند.
فحش دادن
- ۴۳ درصد پاسخگویان می‌گویند هر روز، چه در خانه چه بیرون از خانه، زیاد و خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌دهند.
- ۱۰ درصد از پاسخگویان می‌گویند چه در خانه چه بیرون از خانه، اصلاً فحش و ناسزا نمی‌دهند.
- مردان بیش از زنان می‌گویند چه در خانه چه بیرون از خانه، زیاد و خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌دهند.
- افراد میانسال بین ۲۰ تا ۴۰ سال بیش از افراد گروه ای سنی دیگر می‌گویند چه در خانه چه بیرون از خانه، زیاد و خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌دهند.
- افراد مجرد بیش از افراد متاهل و یا قبلاً متاهل (طلاق گرفته، جدا شده، همسر از دست داده) می‌گویند که، چه در خانه چه بیرون از خانه، زیاد و خیلی زیاد فحش و ناسزا می‌دهند.
مکان‌های فحش دادن
- ۷۳ درصد از پاسخگویان می‌گویند بیشتر بیرون از خانه و ۲۷ درصد دیگر بیشتر در خانه فحش و ناسزا می‌دهند.
- مردان بیش از زنان می‌گویند که بیرون از خانه فحش و ناسزا می‌دهند در حالی که زنان بیشتر می‌گویند درون خانه فحش و ناسزا می‌دهند.
- افراد میانسال بین ۲۰ تا ۴۰ سال بیش از افراد گروه‌های سنی دیگر می‌گویند بیرون از خانه فحش و ناسزا می‌دهند.
- افراد مجرد بیش از افراد متاهل و یا قبلاً متاهل (طلاق گرفته،جدا شده، همسر از دست داده) می‌گویند که بیرون از خانه فحش و ناسزا می‌دهند.
نوع فحش دادن
- حدود ۶۰ درصد از پاسخگویان می‌گویند که بیشتر فحش‌های ناموسی/جنسی می‌دهند تا دیگر فحش‌ها.
- مردان بیش از زنان می‌گویند که فحش ناموسی/جنسی می‌دهند در حالی که زنان بیشتر می‌گویند فحش غیر ناموسی/ غیر جنسی می‌دهند.
- افراد میانسال بین ۲۰ تا ۴۰ سال بیش از افراد گروه‌های سنی دیگر می‌گویند فحش ناموسی/جنسی می‌دهند.
- افراد مجرد بیش از افراد متاهل و یا قبلاً متاهل (طلاق گرفته، جدا شده، همسر از دست داده) می‌گویند که فحش ناموسی/جنسی می‌دهند.