رفتن مستقیم به محتوا

کودک‌مادری در ایران؛ سالی ۱,۴۵۰ نوزاد توسط مادران زیر ۱۵ سال به دنیا می‌آیند

09 فروردین 1402 / 29 مارس 2023

رسانه‌های جمهوری اسلامی اخیرا از زایمان کودکی ۱۴ ساله، با عنوان کم‌سن و سال‌ترین مادر در ایران خبر داده‌اند - خبری که به ویژه در شبکه‌های اجتماعی بحث برانگیز بوده است. این تنها می‌تواند یک نمونه کوچک از پدیده کودک مادری باشد و موارد زیادی از آن می‌تواند از دید رسانه‌ها دور بماند. تحقیقات پایگاه داده‌های باز ایران نشان می‌دهد که در فاصله سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ دست‌کم ۱۰،۱۲۵ مورد تولد کودک، توسط مادران ۱۴ ساله یا حتی جوان‌تر در ایران به ثبت رسیده است.


لینک نمودار اول

این آمار که بر اساس داده‌های ثبت احوال در گزارش‌های فصلی مرکز آمار ایران منتشر شده نشان می‌دهد متوسط سالانه تولد فرزند توسط مادران زیر ۱۵ سال ۱,۴۴۶ تولد در سال و متوسط سالانه تولد فرزند توسط مادران زیر ۲۰ سال بیش از ۷۶ هزار مورد در سال است. این رقم معادل ۶ درصد متوسط کل آمار ولادت در ایران است. 

لینک نمودار دوم 

نگاهی به تغییرات آمار تولد در هفت سال گذشته نشان از آن دارد که آمار کلی تولد نوزادان توسط مادران زیر ۱۵ سال بعد از تا سال ۱۳۹۹ روند کاهشی داشته و از بیش از ۱,۵۵۰ تولد در سال به کمتر از ۱,۴۰۰ تولد کاهش پیدا کرده است. این آمار بعد از سال ۱۳۹۹ دوباره روند صعودی پیدا کرده است. 

اگر این آمار را به نسبت آمار کل تولد سالانه در نظر بگیریم، روند کودک‌مادری در ۷ سال گذشته روند افزایشی داشته است. چنانکه نسبت تولد مادران زیر ۱۵ سال به نسبت کل آمار ولادت در سال ۱۴۰۱ به نسبت سال ۱۳۹۵ افزایش ۴۰ درصدی داشته و از حدود ۰/۱ درصد به ۰/۱۴ درصد رسیده است. 

لینک نمودار سوم

پایگاه داده‌های باز ایران پیش‌تر در گزارشی به بررسی پدیده‌ کودک‌همسری در ایران پرداخته است. چنانکه آمارهای رسمی نشان می‌دهد در ایران سالانه به طور میانگین ۱۳۵ هزار ازدواج دختر زیر ۱۸ سال ثبت می‌شود که از این میان حدود ۱,۷۰۰ ازدواج مربوط به دختران زیر ۱۳ سال است. 

بر اساس معیارهای بین‌المللی ازدواج زیر ۱۸ سال مصداق کودک‌همسری است، اما در قانون مدنی ایران تنها ازدواج دختران زیر ۱۳ سال مشروط به «رضایت ولی» و «تشخیص مصلحت» دادگاه شده است. 

لینک نمودار