فلاکت، اعتراض و سرکوب
مقایسه آمارهای کشته‌شدگان با داده‌های مربوط به شاخص فلاکت
در روزهای اخیر گزارش‌های زیادی در این باره منتشر شده که اعتراض‌های آبان ۱۳۹۸ عمدتا در مناطق فقیر و حاشیه‌نشین رخ داده است. اما این حرف چقدر با داده‌ها و آمارهای رسمی ایران همخوانی دارد؟
سازمان عفو بین‌الملل روز دوشنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۸، تعداد کشته‌شدگان اعتراضات آبان ماه را ۲۰۸ نفر اعلام کرد. این سازمان پیشتر تعداد قربانیان را به تفکیک استان منتشر کرده بود که بر اساس آن از مجموع ۱۴۳ کشته، ۴۰ نفر در خوزستان، ۳۴ نفر در کرمانشاه، ۲۰ نفر در تهران، ۱۵ نفر در فارس، ۱۲ نفر در کردستان، ۹ نفر در البرز، ۷ نفر در اصفهان، ۴ نفر در آذربایجان غربی، و یک نفر در استان‌های آذربایجان شرق و کرمان جان باخته‌اند.
این آمار هرچند قطعی نیست و به روز خواهد شد، تا اینجا تنها سند معتبریست که می‌توان با استناد به آن نقشه پراکندگی جغرافیایی اعتراضات آبان ۱۳۹۸ را ترسیم کرد. (نقشه سمت راست) قاعدتا با انتشار اطلاعات تازه از وضعیت قربانیان اعتراض‌های اخیر، استان‌های بیشتری، به خصوص در نوار شرقی کشور به رنگ قرمز درخواهند آمد.
اگر این نقشه را در کنار نقشه فلاکت، در نیمه نخست سال ۱۳۹۸ بگذاریم، همخوانی زیادی بین آنها دیده می‌شود.
شاخص فلاکت یک نشانگر اقتصادی است که حجم آسیب‌های تورم و بیکاری را به صورت تجمیعی نشان می‌دهد. این شاخص در دهه ۱۹۷۰ میلادی توسط اقتصاددان «آرتور اکان»، مشاور اقتصادی «لیندون جانسون» رییس‌جمهوری آمریکا، ساخته شد. او نرخ بیکاری و نرخ تورم را با هم جمع کرد و نتیجه را «شاخص فلاکت» نامید.
این عدد در نیمه نخست سال ۱۳۹۸، در کل ایران ۴۳ بوده که یکی از بالاترین اعداد فلاکت در تمام جهان است. استان‌های چهارمحال و بختیاری، لرستان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، خوزستان و کردستان در کل ایران بدترین وضع را داشته‌اند و رقم فلاکت در آنها بیش از ۵۰ درصد بوده است. در بین این شش استان، سه استان تا اینجا بیشترین آمار تلفات را در وقایع اخیر داشته‌اند؛ خوزستان، کرمانشاه و کردستان.
هرچند اطلاعات موثقی درباره وضعیت استان‌های شرقی، به خصوص سیستان و بلوچستان منتشر نشده، وضعیت بحرانی نوار غربی کشور تا حدود زیادی روشن است.
متوسط نرخ بیکاری ۶ ماهه، میانگین نرخ بیکاری در دو فصل بهار و تابستان است نرخ تورم ۶ ماهه هم بر اساس میانگین‌گیری از نرخ تورم دوازده ماهه ۶ ماه نخست سال (فروردین تا شهریور ۱۳۹۸) محاسبه شده است.
جدول محاسبه شاخص فلاکت نیمه نخست سال ۱۳۹۸
این مقاله بر اساس داده‌های موجود در «پایگاه داده باز ایران» نوشته شده است. این پایگاه ابتکار مشترک کنشگران و پژوهشگرانی است که با هدف اطلاع رسانی و شفاف سازی آمارهای رسمی نهادهای دولتی ایران را جمع آوری و پس از تمیزکاری‌های لازم آنها را در یک جایگاه مطمئن و قابل دسترس در اختیار عموم قرار می دهند.
منبع این آمار، گزاش‌های دوره‌ای مرکز آمار ایران است که در پایگاه داده باز ایران در دسترس است.
شاخص‌های عمده بازار كار جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر به تفکیک استان در تابستان ۱۳۹۸
شاخص‌های عمده بازار كار جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر به تفکیک استان در بهار ۱۳۹۸
شاخص قیمت مصرف کننده به تفکیک استان فروردین ۱۳۹۸
شاخص قیمت مصرف کننده به تفکیک استان اردیبهشت ۱۳۹۸
شاخص قیمت مصرف کننده به تفکیک استان خرداد ۱۳۹۸
شاخص قیمت مصرف کننده به تفکیک استان تیر ۱۳۹۸